Aparat USG

Ultrasonografia, czyli popularnie używany skrót USG, to badanie, dzięki któremu można uzyskać obraz narządów i tkanek organizmu ludzkiego. Obecnie jest to najpopularniejsze badanie obrazowe wykonywane w codziennej praktyce lekarskiej.

Jak działa aparat ultrasonograficzny?

Badanie ultrasonograficzne wykorzystuje fale ultradźwiękowe. W ultrasonografii medycznej wykorzystywane są częstotliwości z zakresu ok. 2-50 MHz. Odbite bądź pochłonięte fale są na monitorze odpowiednio szare lub czarne, dzięki czemu możemy zobaczyć zarys wewnętrznego narządu. Aparat ultrasonograficzny oprócz monitora składa się z sondy, która wytwarza i odbiera ultradźwięki. Na monitorze widoczny jest obraz badanego narządu, który można zatrzymać, a następnie zmierzyć wymiary danego narządu czy wydrukować zatrzymany obraz.

Podczas badania w zależności od obszaru, który będzie poddany badaniu używa się różnych typów głowic. W badaniu stosuje się również różne częstotliwości w zależności od położenia danego narządu (powierzchowne, głębokie), wieku osoby badanej, typu budowy osoby poddanej badaniu.

Badanie USG jest bezbolesne i niegroźne. Ponadto pozwala ono uzyskać obraz w czasie rzeczywistym. Zalety badania ultrasonograficznego to również fakt, że może ono być bezpiecznie powtarzane u tej samej osoby, umożliwia precyzyjne wykonanie pomiarów narządów i głębokości ich położenia, co jest istotne na przykład podczas biopsji narządów

Najczęstsze typy badania USG i wskazania do ich wykonania:

Badanie ultrasonograficzne pozwala na wykrycie zmian chorobowych i patologicznych w narządach. W przypadku USG, w przeciwieństwie do badań rentgenowskich nie naraża chorego na promieniowanie. Dzięki badaniu możliwe jest określenie kształtu, wielkości, położenia danego narządu. Poniżej opisano najczęstsze lokalizacje i poszczególne wskazania do wykonania badania.

USG jamy brzusznej – jest najczęstszym badaniem wykonywanym w codziennej praktyce. USG jamy brzusznej wykonuje się, by określić stan wątroby, pęcherzyka żółciowego, nerek, trzustki, śledziony, aorty, pęcherza, gruczołu krokowego i macicy. Podczas badania słabo widoczne są żołądek, dwunastnica czy dalsze części jelit. Wskazaniami do wykonania badania są między innymi:

- bóle zlokalizowane w jamie brzusznej;
- wymioty, nudności;
- biegunka;
- stwardnienia wyczuwalne w badaniu palpacyjnym jamy brzusznej;
- żółtaczka niejasnego pochodzenia;
- gorączka o nieustalonej przyczynie;
- nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych – anemia, wzrost wskaźników ostrej fazy, nieprawidłowy poziom enzymów wątrobowych, trzustkowych;
- powiększenie się obwodu brzucha niewiadomego pochodzenia;
- nagła utrata wagi ciała;
- podejrzenie rozsiewu choroby nowotworowej;
- uraz jamy brzusznej;
- utrudnienia w oddawaniu moczu i stolca;
- krwawienie z przewodu pokarmowego, układu moczowego lub narządów rozrodczych;
- podejrzenie wad rozwojowych narządów wewnętrznych.

PRZEBIEG USG JAMY BRZUSZNEJ

Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej wymaga stosownych przygotowań. Przed badaniem nie należy jeść – badanie wykonywane jest na czczo (ostatni posiłek powinien być spożyty około 8 godzin przed badaniem). Jeżeli chory jest najedzony, widoczność narządów jest słabsza. Za niewyraźny obraz odpowiada połknięte w trakcie jedzenia powietrze, a także obkurczenie niektórych narządów. Podobnie działa dym tytoniowy, dlatego przed badaniem nie wolno palić papierosów.

W trakcie badania USG wykonywanego przez powłoki brzuszne, pęcherz powinien być wypełniony moczem. Pozwoli to uzyskać pełniejszy obraz narządów rodnych kobiety, gruczołu krokowego mężczyzny i pęcherza moczowego. Przed badaniem należy wypić 2-3 szklanki niesłodzonej herbaty lub niegazowanego płynu. Najlepiej udać się na badanie wraz z całą dokumentacją medyczną dotyczącą badanego narządu lub schorzenia – jest to istotne szczególnie w przebiegu chorób, które wymagają monitorowania – na przykład czy dana struktura się nie powiększa.

Osoba badana zostaje położona przez lekarza na leżance w pozycji na wznak. Wtedy badający pokrywa głowicę aparatury usg żelem i przesuwa nią po ciele badanej osoby, by obejrzeć narządy wewnętrzne. Badanie jest bezbolesne. Osoba badana podczas USG musi kilka razy nabierać i zatrzymywać na jakiś czas powietrze w płucach, według zaleceń badającego. Jeśli podczas badania osoba badana odczuwa ból, należy natychmiast powiadomić o tym lekarza. Czasami w czasie badania istnieje także konieczność przewrócenia się na bok, bowiem ta pozycja pozwala na zbadanie nerek.

USG TARCZYCY

USG tarczycy umożliwia dokładną ocenę wielkości oraz ewentualnych zmian w obrębie narządu (np. guzków, torbieli, które dodatkowo można łatwo nakłuć pod kontrolą USG). Wskazaniem do wykonania badania są między innymi nieprawidłowości w badaniu palpacyjnym oraz nieprawidłowe wyniki hormonów tarczycy lub TSH.

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania, nie musi być wykonywane na czczo. W trakcie badania zostaniemy poproszeni o ściągnięcie górnej części garderoby w celu zapobiegnięcia pobrudzeniu przez stosowany w trakcie badania żel.

BADANIE DOPPLEROWSKIE

Badanie dopplerowskie pomaga ustalić, czy przepływ krwi w naczyniach i w sercu jest prawidłowy. USG dopplerowskie pozwala na ocenę prędkości oraz kierunku przepływu krwi w naczyniach, dzięki falom ultradźwiękowym odbitym od krwinek. Przez wykonanie zabiegu dopplerowskiego możemy dowiedzieć się, czy nie grożą nam zaburzenia przepływu krwi. Jako metoda całkowicie nieinwazyjna jest obecnie najpopularniejszym typem badania naczyń pozwalającym na dokładną ocenę zmian w zdecydowanej większości przypadków.